Donald Trump döneminde Amerika’nın izlediği tutarsız ticaret politikaları, yüksek bütçe açıkları ve Fed’in bağımsızlığına yönelik tehditler doları zayıflattı. Dolar, 1973’ten bu yana yılın en kötü başlangıcını yaparken, yuan kasım seçimlerinden bu yana en güçlü seviyesine ulaştı. Yabancı yatırımcıların ve hükümetlerin dolara alternatif arayışları Pekin’in elini güçlendiriyor.
GEÇMİŞİN DERSLERİ
Çin, yuanı ilk kez 2009’da küreselleştirmeye çalışmış ancak 2015’te yaşanan borsa çöküşü ve devalüasyon sonrası sermaye kaçışıyla geri adım atmıştı. Bu kez daha sıkı sermaye kontrolleriyle kalıcı bir strateji izleniyor.
Gazete Nefes‘te yer alan habere göre: Küresel ekonomide yüzde 20’lik paya sahip olan Çin’in para birimi, uluslararası ödemelerde sadece yüzde 4 oranında kullanılıyor. Merkez bankalarının rezervlerinde ise yuanın payı yüzde 2’de kalırken, dolar yüzde 58 ile hâkimiyetini sürdürüyor.
2022’den bu yana yuanın uluslararası ödemelerdeki payı iki katına çıktı. Çin’in kendi ticaretinde yuan kullanımı yüzde 30’un üzerine çıkarken, sınır ötesi işlemlerinin yarısından fazlası artık yuanla yapılıyor.
BANKALARA YUAN ZORUNLULUĞU
Regülatörler, büyük bankaların ticaret finansman kredilerinin en az yüzde 40’ını yuan cinsinden vermesini şart koşuyor. Ayrıca, Rusya’ya yönelik yaptırımlar sonrası Çinli bankalar dolar yerine yuan kredilerine yöneldi.
Çin, 32 merkez bankasıyla toplam 4,5 trilyon yuan değerinde swap hattı kurarak IMF’nin ölçeğine rakip bir finansal güvenlik ağı oluşturdu. Ayrıca 33 ülkede yuan takas bankaları faaliyete geçti.
ALTYAPIDA BÜYÜK ADIMLAR
Çin, dolar sistemine bağımlılığı azaltmak için CIPS adlı bankalar arası ödeme ağını geliştirdi. Bugün 1.700’den fazla banka bu sisteme dahil oldu. Ayrıca dijital yuan ve mBridge gibi blokzincir tabanlı ödeme çözümleri hızla yayılıyor.
Çin, yabancı yatırımcılara daha fazla erişim sağlamak için sermaye piyasalarını kademeli olarak açıyor. Dim sum tahvilleri rekor seviyelere çıkarken, Macaristan ve Rusya gibi ülkeler yuan cinsinden tahvil ihraç etmeye başladı.
Çin Merkez Bankası Başkanı Pan Gongsheng, haziran ayında yaptığı konuşmada küresel finans sisteminin “çok kutuplu” bir döneme girdiğini belirterek doların rekabetle karşı karşıya kalacağını vurguladı. Pekin, sermaye kontrollerini gevşetmeden yuanı küresel bir para birimi haline getirmeyi hedefliyor.
diyekonustu.com
