Yeni yayımlanan bir araştırma, 1355-1382 yılları arasında kaleme alınmış bir “açıklanamayan olaylar risalesi”nde (mirabilia) ünlü Torino Kefeni’ne dair dikkat çekici bir gönderme bulunduğunu ortaya koydu. Çalışmayı, Belçika’daki Louvain Katolik Üniversitesi’nde araştırmacı olan tarihçi Dr. Nicolas Sarzeaud yürüttü.
Tartışmalı “kutsal emanet”
Torino Kefeni, bazı Hristiyan inançlarına göre İsa Mesih’in çarmıha gerildikten sonra sarıldığı keten bez olarak kabul ediliyor. Kumaşın üzerinde beliren siluet, kimilerine göre İsa’nın yüzünü, başındaki dikenli tacı ve kan izlerini gösteriyor. Ancak kefenin gerçekliği, yüzyıllardır bilim insanları ve din adamları arasında tartışma konusu.
Kefenin ilk tarihi kaydı 1354 yılına dayanıyor. Şövalye Geoffroi de Charnay’ın elinde bulunan bez, kısa süre sonra Fransa’nın Troyes kentinde sergilenmiş; fakat yerel piskopos, kefeni “ustaca yapılmış bir resim” diyerek sahte ilan etmişti. Buna rağmen sonraki yüzyıllarda bazı papalar kefeni gerçek kabul ederek ziyaretlerde bulundu.
Bilimsel testler ne gösteriyor?
1980’lerde yapılan radyokarbon testleri, ketenin MS 1260-1390 yılları arasında üretildiğini ortaya koydu. Yani, ilk tarihsel kayıtlara denk düşüyor. Daha sonra, “numunenin onarım yapılmış bir bölgeden alınmış olabileceği” ya da “1532’deki yangında kontamine olduğu” öne sürülse de, yapılan deneyler bu iddiaları desteklemedi.
Ayrıca, kan izleri ve vücut pozisyonu üzerine yapılan deneysel çalışmalar, kefendeki desenlerin bir çarmıha gerilme biçimiyle tutarlı olmadığını gösterdi.
Oresme’nin tarihi şüphesi
Yeni keşifle birlikte, 14. yüzyıl düşünürü Nicole Oresme’nin bu tartışmalara çok daha erken bir dönemde dahil olduğu anlaşılıyor. Oresme, yazılarında kefeni açıkça “din adamlarının sahtekârlığına patent bir örnek” olarak nitelendiriyor.
Dr. Sarzeaud’un aktardığına göre Oresme, mucize iddialarını değerlendirirken tanıkların güvenilirliğini, olayın doğa ve akılla uyumunu ölçüt olarak alıyordu. Şöyle yazmıştı:
“Biri bana ‘Benim için bir mucize gerçekleşti’ derse buna inanmak zorunda değilim. Çünkü birçok din adamı, kiliselerine bağış toplamak için insanları bu şekilde kandırır. Bu durum, Şampanya’daki bir kilisede olduğu gibi, İsa Mesih’in kefeninin var olduğu iddiasında da böyledir.”
IFLScience‘da yer alan habere göre: Bu ifade, kefenin daha sergilenmeye başladığı 1370’lerde dahi sahte olduğuna dair güçlü şüpheler bulunduğunu ortaya koyuyor.
“Ortaçağ eleştirel aklının örneği”
Torino Üniversitesi’nden Prof. Andrea Nicolotti, bulgunun önemine dikkat çekerek şöyle dedi:
“Bu belge, kefenin daha o dönemde sahte olduğunun bilindiğini gösteriyor. Ayrıca, doğrudan taraf olmayan bir düşünürün gözünden gelmesi onu daha da değerli kılıyor.”
Sarzeaud ise çalışmasını şu sözlerle özetledi:
“Torino Kefeni, Ortaçağ’ın en çok belgelenmiş sahte kutsal eşyasıdır. Oresme’nin metni, o çağın insanlarının sanıldığı kadar saf olmadığını, aksine akıl ve kanıt arayışıyla hareket eden eleştirel bir düşünce geleneği bulunduğunu gösteriyor.”
Araştırma, Journal of Medieval History dergisinde yayımlandı.
Torino Kefeni nedir?
Torino Kefeni (İngilizce: Shroud of Turin), Hristiyanlık dünyasının en tartışmalı kutsal emanetlerinden biridir.
- Nedir? Yaklaşık 4,4 metre uzunluğunda ve 1,1 metre genişliğinde keten bir kumaştır. Üzerinde çıplak, sakallı bir erkeğin ön ve arka beden silueti vardır. Ayrıca, kan lekesine benzeyen izler de görülür.
- Ne Olduğu İddia Ediliyor? Hristiyan inanışına göre bu kefen, İsa Mesih’in çarmıha gerildikten sonra sarıldığı kefendir. Üzerindeki siluetin İsa’ya ait olduğu, yüz hatlarının taç giydirilerek işkence edilen birine ait olduğu öne sürülür.
- Tartışmalar:
- İlk kayıtlar: Tarihte ilk kez 1354’te Fransa’da ortaya çıktığı biliniyor.
- Sahte iddiası: 1389’da Troyes Piskoposu, bunun “usta işi bir resim” olduğunu ve sahte olduğunu yazılı olarak belirtmişti.
- Bilimsel testler: 1988’de yapılan karbon testleri kefenin 1260–1390 yılları arasında üretildiğini gösterdi, yani İsa’nın dönemine ait olmadığını ortaya koydu.
- İnananlar: Buna rağmen Katolik dünyasında birçok kişi hâlâ kefenin mucizevi olduğuna inanıyor.
- Bugün: Torino, İtalya’daki San Giovanni Battista Katedrali’nde özel bir bölmede saklanıyor. Çok nadiren halka gösteriliyor.
Kısaca, Torino Kefeni; kimi için İsa’nın mucizevi bir hatırası, kimi için ise Ortaçağ’dan kalma bir dini sahtekârlık olarak görülüyor.
diyekonustu.com
