6-7 Eylül tarihinde, Kastamonu ve çevresinin doğal, kültürel ve tarihsel mirasına sahip çıkarak bölgenin sürdürülebilir gelişimine katkıda bulunmayı amaçlayan Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Derneği (DMKI) tarafından, Pompeiopolis Antik Kenti’nin adını verdiği ve önümüzdeki dönem başlatılması planlanan “Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali”nin lansmanı yapıldı.
Kent Müzesi ve Arkeoloji Müzesi’nde Hitit, Frig, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait sergilen eşsiz eserleri ile zaten tarih severlerin radarına girmiş olan Kastamonu, Pompeiopolis ile resmen bir açık hava müzesine dönüşüyor.
Taşköprü Belediyesi ve Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Derneği (DMKI) de arkeolojik alanın bu önemli niteliğinden yola çıkarak, önümüzdeki dönem ilkini gerçekleştirmeyi planladıkları Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali’nin lansmanı, Atatürk’ün Kastamonu’yu ziyaretinin 100.yılı ve 30 Ağustos kutlamaları çerçevesinde Taşköprü’de bir müzik etkinliği ile gerçekleştirdi.
Gerçekleşmesi planlanan festivalin ön gösterimi kapsamında Kültür merkezinde gerçekleşen müzik dinletisine, kariyerini halen Londra’da sürdüren Kastamonu kökenli soprano Oya Ergün, oda orkestrası eşliğinde Sepetçioğlu’ndan Taşköprülü besteci Erol Sayan’ın “Kalbe Dolan O ilk Bakış” eseri ile başladı ve bizlere müthiş bir seyir sevki yaşattı.
İLK KAZI ÇALIŞMALARI 2006 YILINDA BAŞLADI
Binlerce yıllık geçmişimize ışık tutan Pompeiopolis Antik Kenti, çoğu kişinin “Kastamonu’nun sarımsağı ile ünlü ilçesi” olarak bilinen Taşköprü’de yer alıyor. Sarımsağını biliyoruz ama bu ilçenin aynı zamanda Roma döneminden kalma bir Antik kente sahip olduğundan pek çoğumuz habersiziz.
M.Ö. 64 yılında, Romalı General Pompeius Magnus tarafından kurulmuş Pompeiopolis Antik Kenti, Roma Dönemi’nin ileri gelen şehirlerinden birisiydi. Günümüzde Kastamonu, Sinop, Bartın, Çankırı ve Karabük, Çorum, Bolu, Zonguldak ve Samsun illerini kapsayan Pafloganya Bölgesi’nin başkentiydi.
Hürriyet’te yer alan habere göre: Paflagonya bölgesinin; kutlamalar, festivaller, şenlikler ve spor müsabakalarıyla ünlü kenti olduğu çeşitli yazıtlar, kabartmalar ve üzerlerinde tiyatro maskları bulunan sikkelerle ortaya kondu.
Taşköprü 1211–1212 yıllarında Çobanoğlu Emir Hüsameddin Bey tarafından alınarak Türklerin idaresine geçti ve antik Pompeiopolis kenti, bu dönemde artık tamamen terk edildi.
TEKRAR NE ZAMAN GÜN YÜZÜNE ÇIKTI?
Kentin yeniden keşfi, yöreye gelen gezginler sayesinde 1800’lerin ortalarında oldu. Kastamonu Arkeoloji Müzesi tarafından 1983-1995 yılları arasında yapılan kurtarma kazılarında önce nekropol alanı ve mozaikli yapılar tespit edildi.
Bu mozaikler içerisinde biri “Burçlar Mozaiği” olarak adlandırılırken, bir diğeri de muhtemel Gökırmak’ı sembolize eden “Nereid ve Okeanos’un” sahnesidir. Bir diğer mozaikte ise Grekçe “ Eiselte Efagato – έίσέλτέ έπάγάτω” yani “İyilik için iyilikle gir” ifadesi bulunmaktadır.
Pompeiopolis’te sistematik kazılar 2006 yılında Almanya Münih Üniversitesi öncülüğünde başladı. Kazı çalışmaları günümüzde de devam ediyor ve kazı başkanlığını Arkeolog Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük yürütüyor.
Uzmanlar ve arkeologlar tarafından Efes Antik Kenti ve Gaziantep Zeugma’nın bir benzeri olarak nitelendirilen Pompeiopolis Antik Kenti’nde kazı çalışmaları halen devam ediyor.
“BU HALİYLE ANADOLU’DAKİ EN BÜYÜK 3 YA DA 4 VİLLADAN BİRİ”
Arkeolojik verilere göre, yaklaşık 1600 metrekarelik alan içinde bulunan ve M.S. 3. yüzyılın başında inşa edilen Roma Villası, yaklaşık 900 yıl kullanılmış.
Eliüşük, bu haliyle buranın Anadolu’daki en büyük 3 ya da 4 villadan biri olduğunu, son zamanlardaki kazılar ve restorasyon çalışmalarıyla birlikte yapının daha görünür hale geldiğini söyledi.
15 Mayıs 2024’te Roma villasının 4. yüzyılda eklendiği düşünülen odalarının birinde bulunan zemin mozaiği onarıldı. Eliüşük, restorasyon çalışmalarındaki süreci şu sözlerle anlattı:
“Mozaikte aşırı deformasyon ve bulunduğu harçtan ayrılma vardı. Biz bu mozaikleri tamamıyla yerinden kaldırdık. Laboratuvarımızda 3 aylık süreçte bunlar tek tek temizlendi, ayrıştırıldı, düzenlendi. Tekrar yerine yerleştirildi. Uzun soluklu bir çalışma. Neredeyse hiç kayıp vermeden bozulma ya da deformasyona sebep olmadan bu işlemi tamamladık.”
Villanın odalarından birinin tabanını süsleyen bu mozaik, Pompeiopolis’in simgesi olarak görülüyor.
diyekonustu.com
