Zam fırtınası: Elektrik, doğalgaz, gıda, özel iletişim, köprüler, otoyollar ve …
2020 yılında korona virüsü pandemisi nedeniyle bozulan ekonomiye bağlı olarak gelir kaybı yaşayan vatandaş, yeni yılda da yapılan zamlardan darbe yedi. 2021 yılının ocak ayında elektrik, doğal gaz, köprü otoyol ve gıda fiyatlarında yaşanan artış vatandaşları kara kara düşündürüyor.
ELEKTRİĞE YÜZDE 6 ZAM
Vatandaşlar yeni yılın ilk gününe elektriğe gelen yüzde 6 zamla uyandı. Resmi Gazete’deki tarife tablolarından yapılan hesaplamaya göre, elektrik tarifelerinde mesken, sanayi ve ticarethane abone grupları için vergi ve fonlar dahil ortalama yüzde 6 artışa gidildi.
DOĞAL GAZA 2 DEFA ZAM
Ocak ayında doğal gaz fiyatlarına ise 2 defa zam yapıldı. Yeni yılın ilk günü elektrik fiyatları ile birlikte doğal gaz fiyatlarına da yüzde 21 zam yapılmıştı. Kış mevsiminin ortasında, doğalgaz kullanımının arttığı şu günlerde fiyatlara bir zam daha yapıldı ve dün gece fiyatlarda yine yüzde bir artışa gidildi.
ALKOLLÜ İÇECEKLERE ÖTV ZAMMI
Alkollü içkilerden ve purolardan alınan özel tüketim vergisinde (ÖTV) yüzde 17.07 oranında artış yapıldı. ÖTV cetvelindeki değerlere göre biradaki maktu ÖTV tutarı 2,0442 TL’den 2,3933 TL’ye, rakıdaki ÖTV 279,29 TL’den 326,99 TL’ye çıkartıldı. Alkol derecesi yüzde 18 ve daha az olan şaraplardaki ÖTV tutarı 81,38 TL’den 95,29 TL’ye, alkol derecesi yüzde 22 ve fazla olanlarda 279,29 TL’den 326,99 TL’ye yükseltildi. Tütün içeren purolardan alınan asgari maktu vergi tutarı 0,3747 TL’den 0,4386 TL’ye, maktu vergi tutarı ise 0,5008 TL’den 0,5863 TL’ye çıkartıldı.
KÖPRÜ VE OTOYOLLARA YÜZDE 26 ZAM
Otoyol ve köprü geçiş ücretlerine ortalama yaklaşık yüzde 25 oranında zam yapılmıştı. Bir otomobilin geçiş ücreti 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nde 10,50 TL’den 13,25 TL’ye, Osmangazi Köprüsü’nde 117,90 TL’den 147,50 TL’ye yükseldi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde ise bir otomobilin geçiş ücreti yüzde 25,5 artışla 21,90 TL’den 27,50 TL’ye yükseldi.
AVRASYA TÜNELİ’NE BÜYÜK ZAM
Yap-işlet devret modeli ile yapılan geçiş garantili Avrasya Tüneli’nin geçiş ücretine bugün itibarıyla büyük zam geldi. Yüzde 26’lık fiyat artışıyla otomobiller için Avrasya Tüneli tek yön geçiş ücreti 46 lira, minibüsler için ise 69 lira oldu. Sözleşmeye göre, her yıl iki kez hesaplanan Avrasya Tüneli geçiş ücretine, araç başı 4 dolar araç geçiş ücretinin yanı sıra, ABD enflasyon artışı (Birikimli 10 yıllık enflasyon yüzde 23 dolayında hesaplanıyor) ve yüzde 8 KDV ilave ediliyor. Toplam 1.2 milyar dolara mal olan Avrasya Tüneli, 20 yıl süreyle daha Türk-Güney Kore ortaklı ATAŞ şirketince işletilecek.
GIDA FİYATLARI GÜNDEMDEN DÜŞMÜYOR
Son günlerin en büyük gündem maddesi ise gıda fiyatlarında yaşanan artış oldu. Birçok temel gıda ürününe zam gelirken vatandaşlar da sosyal medyadan gelen zamlara isyan ediyor. Özellikle ayçiçeği yağı fiyatları gündemin ilk sıralarında yer alıyor. Aralık 2020 itibarıyla yılda yüzde 14.6’ya ulaşan tüketici ve yüzde 20.6’ya ulaşan gıda fiyatları artışıyla Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında Arjantin’in ardından ikinci sıraya yerleşirken, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında lider konumuna yükseldi.
ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİNE ZAM
Kamuoyunda ‘deprem vergisi’ olarak bilinen Özel İletişim Vergisi’ne (ÖİV) zam geldi. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile ÖİV oranı yüzde 7,5’ten yüzde 10’a çıkarıldı. 1999 yılında Gölcük Depremi’nin ardından “geçici” olarak getirilen Özel İletişim Vergisi, 2003 yılında AKP hükümeti döneminde kalıcı hale getirilmişti. 20 yılda bu kalemden toplamda 70 milyar TL’nin üzerinde gelir elde edilirken, son yıllarda kamuoyunda “deprem vergilerine ne oldu” sorusu sıkça soruluyor.
MEMUR VE EMEKLİYE NE KADAR ZAM YAPILDI?
Yıl başında memur ve emeklilere yapılan zamlar ise diğer zamların çok çok altında kaldı. Memurlara yüzde 7.36, SSK ve BAĞKUR emekli maaşlarına ise yüzde 8,36 zam yapıldı. En düşük memur maaşı 3 bin 812 liradan 4 bin 92 liraya, en düşük emekli memur aylığı da 2 bin 814 liradan 3 bin 21 liraya çıktı. İşçi esnaf ve çiftçi emeklilerinin maaşlarına ise yüzde 8,36 zam yapıldı. En düşük işçi emeklisinin aylığı 1335 liradan 1447 liraya yükselecek. En düşük esnaf emeklisinin aylığı 1627 liradan 1763 liraya çıktı. En düşük çiftçi emeklisinin aylığı ise 1534 liradan 1662 liraya yükseldi.
Kaynak: Sözcü
