Kuantumun ustalarına Nobel! 3 isim almaya hak kazandı

2025 Nobel Fizik Ödülü’nü, kuantum mekaniği alanındaki çalışmalarıyla bilim dünyasına yön veren üç ABD’li bilim insanı almaya hak kazandı. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, ödülü, John Clarke, Michel H. Devoret ve John M. Martinis’e, “elektrik devrelerinde makroskobik kuantum tünelleme ve enerji kuantizasyonunun keşfi” nedeniyle verecek.
Kuantumun ustalarina Nobel 3 isim almaya hak kazandi

Akademi, bilim insanlarının deneylerinin, kuantum mekanik özelliklerin yalnızca atom altı dünyada değil, makroskobik ölçekte de gözlemlenebileceğini kanıtladığını belirtti. Bu çalışmaların, kuantum bilgisayarlar, kuantum şifreleme ve gelişmiş sensör teknolojileri gibi yeni nesil teknolojilerin geliştirilmesinde temel rol oynadığı ifade edildi.

Kaliforniya Üniversitesi profesörlerinden John Clarke, ödülün açıklanmasının ardından “Hayatımın en büyük sürprizi oldu. Bu keşfin bir gün Nobel’e ilham vereceğini hiç düşünmemiştim” dedi. Clarke, kuantum tünellemenin, modern cep telefonları da dahil olmak üzere dijital teknolojilerin temelinde yer aldığını vurguladı.

Kuantumun ustalarina Nobel 3 isim almaya hak kazandi 3

Yale Üniversitesi profesörü Michel Devoret ve Kaliforniya Üniversitesi’nden John M. Martinis ile birlikte ödülü paylaşan Clarke, “Bu buluş bir anlamda kuantum bilgisayarların temelini oluşturuyor” ifadelerini kullandı.

Nobel Komitesi Başkanı Olle Eriksson ise “Kuantum mekaniği yüzyılı aşkın süredir bize hem şaşırtıcı keşifler sunuyor hem de dijital çağın altyapısını oluşturuyor” dedi.

Toplam 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,17 milyon dolar) değerindeki ödül üç bilim insanı arasında eşit olarak paylaştırılacak.

Geçtiğimiz yıl Nobel Fizik Ödülü, yapay zekâ devrimine öncülük eden makine öğrenimi algoritmalarının temellerini atan Geoffrey Hinton ve John Hopfield’a verilmişti. Bu yılki ödül ise, kuantum mekaniğinin modern teknolojideki yerini bir kez daha vurgulayan bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.