İYİ Parti Ekonomi ve Kalkınma Politikaları Başkanı ve Samsun Milletvekili Dr. Erhan Usta, 2025 yılına ilişkin açıklanan fındık rekolte tahminleri ve fındık fiyatlarındaki dalgalanmalara sert tepki gösterdi. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’na açık çağrıda bulunan Usta, üreticilerin ciddi anlamda mağdur edildiğini vurguladı.
“Fındıkta gerçek dışı rakamlarla üreticiye tuzak kuruluyor”
Türkiye’nin dünya fındık üretim ve ihracatında lider konumda olduğunu hatırlatan Usta, 2025 yılı için açıklanan resmi rekolte tahminlerinin üreticinin aleyhine sonuçlar doğurduğunu söyledi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın rekolteyi 402 bin ton olarak açıklamasına rağmen, bazı kurumların 600 bin tonun üzerinde tahminlerde bulunmasının piyasayı olumsuz etkilediğini belirtti.
“Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi 610 bin ton, TÜİK 520 bin ton, Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ise 601 bin tonluk tahmin açıkladı. Bu açıklamaların ardından fındık fiyatı 230 TL’den 170 TL’ye kadar düştü. Üretici açısından asıl sorun da burada başlıyor,” diyen Usta, yüksek rekolte tahminlerinin fiyatları manipüle ettiğini kaydetti.
“Fındık bahçelerinde durum vahim”
Özellikle Karadeniz Bölgesi’nin yüksek rakımlı alanlarında fındık olmadığını, alt kesimlerde ise kuraklığın verimi ciddi şekilde etkilediğini belirten Usta, “5’li çatanak fındık dalında ancak bir tane fındık var” sözleriyle üretim koşullarının zorluğunu aktardı. Ayrıca kokarca zararlısının bu sezon yaygın olarak görüldüğünü belirterek, 600 bin tonluk tahminlerin gerçeklikle ilgisi olmadığını vurguladı.
“Mevcut koşullarda 400 bin tonluk rekolteye ulaşmak dahi zor görünürken, masa başında açıklanan yüksek tahminler piyasa manipülasyonunun açık bir göstergesidir,” dedi.
TMO’nun satış politikası eleştirildi
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) elindeki fındığı düşük fiyatlarla piyasaya sürmesinin serbest piyasayı baskıladığını ifade eden Usta, bu durumun üreticiyi çaresiz bıraktığını söyledi.
“Üretici artık serbest piyasada hakkını arayamaz hale gelmiştir. TMO’nun bu satış politikası, üreticiyi köşeye sıkıştırmaktan başka bir işe yaramıyor,” diye konuştu.
“Alım fiyatı en az 250 TL olmalı”
Alım fiyatlarının acilen ve tatmin edici bir seviyede açıklanması gerektiğini belirten Usta, “1 kilo fındığın üretim maliyeti ortalama 225 TL. Engebeli arazilerde bu rakam daha da artıyor. Üretici zararına satış yapmaya zorlanamaz. Fiyat en az 250 TL olmalıdır,” ifadelerini kullandı.
Zirai don mağdurlarına ödeme bekleniyor
Geçmiş aylarda yaşanan zirai don nedeniyle çiftçilerin mağdur olduğunu hatırlatan Usta, bu konuda yapılacağı söylenen ödemelerin hâlâ gerçekleşmemesinin üreticiye yeni bir darbe olduğunu dile getirdi.
“Rekolte oyunları sadece üreticiyi değil, ekonomiyi de zedeliyor”
Rekolte tahminleriyle oynanmasının sadece üreticiyi değil, Türkiye ekonomisini de olumsuz etkilediğini ifade eden Usta, “Gerçek dışı rakamlarla ürün değersizleştiriliyor, üreticinin alın teri yok sayılıyor. Yaprakları toplasak bu kadar fındık çıkmazken masa başında rakamlarla oynanması kabul edilemez,” dedi.
Hükümete çağrı: Denetim ve yaptırım şart
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’na seslenen Usta, spekülatif tahminlerle piyasayı yönlendirmeye çalışan kişi ve kurumlara karşı derhal denetim ve yaptırım uygulanması gerektiğini belirtti.
“Fındık üreticisi emeğinin karşılığını istiyor. Gerçek üretim verileri, adil fiyat politikaları ve şeffaf piyasa düzenlemeleri için ses yükseltiyor. Bu sese kulak verilmediği sürece, rekolte oyunları hem üreticiyi hem de ülkemizin tarım geleceğini zedelemeye devam edecektir,” diyerek sözlerini tamamladı.
diyekonustu.com
