İlgili haber: Çalındıktan yarım asır sonra bulunan tablo mahkemelik oldu
Yarım asırdan fazla bir süre önce çalınan bir Rönesans tablosu, uzun süren bir arabuluculuk sürecinin ardından İtalya’ya iade edildi.
Antonio Solario’ya atfedilen, tahta üzerine tempera tekniğiyle yapılmış Madonna ve Çocuk isimli tablo, 1973 yılında Belluno Kent Müzesi’nden gerçekleşen bir soygun sırasında yarım düzineden fazla eserle birlikte çalınmıştı.
Tablo, 2017 yılında İngiltere’nin Norfolk kentinde yaşayan Barbara de Dozsa’nın eseri açık artırmaya çıkarmaya çalışmasıyla gün yüzüne çıktı. Bir sanat uzmanı, eserin İtalyan Carabinieri’nin çalıntı sanat eserleri veri tabanında kayıtlı olduğunu fark edince satış engellendi.
De Dozsa, tabloyu merhum eşi Baron de Dozsa’dan miras aldığını ve eşinin tabloyu soygundan kısa bir süre sonra bir Avusturyalı satıcıdan iyi niyetle satın aldığına inandığını belirtti. Başta tabloyu iade etmeyi reddetti ve İngiltere’deki “Zamanaşımı Yasası”nı (Limitation Act) gerekçe gösterdi; bu yasa, belli bir sürenin geçmesinden sonra hukuki taleplerin yapılmasını engelliyor.
Çıkmaza giren durum, İtalyan-Amerikalı avukat ve Art Recovery International CEO’su Christopher Marinello’nun müdahalesiyle çözüldü. Veneto bölgesinden kökeni olan Marinello, davada ücretsiz (pro bono) çalıştı. De Dozsa’ya danışmanlık yapan bir sanat uzmanı aracılığıyla durumdan haberdar olan Marinello, yaklaşık 18 ay önce müzakerelere başladı.
Birleşik Krallık polisi esere el koymakta gönülsüz davranınca, Marinello sivil bir çözüm yolunu tercih etti. “Bu, müzakere gerektirdi — ve müzakere, kolluk kuvvetlerinin yaptığı bir şey değildir,” dedi The Art Newspaper’a.
De Dozsa’yı tabloyu elinde tutmanın hukuki bir risk olduğu konusunda ikna etti: “Eseri tekrar satmaya kalksa, satış yeniden durdurulacaktı. İtalya’ya gidip dava açmak, eseri birçok veri tabanından sildirmeye çalışmak zorunda kalacaktı — bu da hem başarısız olabilirdi hem de çok pahalıya mal olabilirdi.”
theartnewspaper‘da yer alan habere göre: Varılan anlaşma sonucunda tablo, Norfolk’tan Londra’daki İtalya Büyükelçiliği’ne nakledildi ve dün polis, kültür yetkilileri ve siyasetçilerin katıldığı bir törenle Belluno’ya resmen iade edildi. Marinello’nun aktardığına göre birkaç bin euro tutarındaki taşıma masrafları, sigorta şirketi Generali’nin sanat birimi tarafından karşılandı. Belluno Kent Müzesi küratörü Carlo Cavalli, Marinello’nun rolünü “belirleyici” olarak tanımladı.
Belluno Belediye Meclis Üyesi ve eski kültür başkan yardımcısı Marco Perale ise eserin iadesinin, COVID-19 nedeniyle oluşan bürokratik gecikmeler ve Brexit sonrası Avrupa Birliği kültürel mülk iade yasalarının yürürlükten kalkması sebebiyle geciktiğini söyledi.
Kurtarılan tablo, 27 Temmuz’a kadar müzede halka açık şekilde sergilenecek. Aynı soygunda çalınıp daha sonra geri getirilen Bartolomeo Montagna’nın iki Madonna tablosu da bu sergide yer alacak. Serginin ardından, nemin neden olduğu panel bozulmaları ve boya dökülmeleri nedeniyle tablo restorasyona alınacak. Restorasyon tamamlandıktan sonra müzenin kalıcı koleksiyonuna yeniden katılacak.
diyekonustu.com
