Ahtapotlar sandığınızdan çok daha zeki: İşte 10 şaşırtıcı özelliği

1. Ahtapotların kaç kalbi vardır ve ne işe yarar?

Ahtapotların tam üç kalbi bulunur. İki kalp, solungaçlara kan pompalar; üçüncü kalp ise vücuda kanı dağıtır. İlginç olan, bu üçüncü kalp ahtapot yüzmeye başladığında geçici olarak durur.

2. Kanları neden kırmızı değil mavi renktedir?

Ahtapotların kanı, insanlardaki gibi demir bazlı hemoglobin değil, bakır bazlı hemosiyanin içerdiğinden dolayı mavidir. Bu durum, onların düşük oksijenli ortamlarda bile yaşamalarını sağlar.

3. Ahtapotlar gerçekten zeki midir?

Evet. Ahtapotlar, laboratuvar ortamında kavanoz kapağını açma, labirent çözme ve problem çözme gibi beceriler göstermiştir. Sinir sistemlerinin büyük bölümü kollarına dağılmış durumda, yani her kol adeta “bağımsız” kararlar verebilecek düzeyde sinir ağına sahip.

4. Ahtapotların vantuzları sadece tutmaya mı yarar?

Hayır. Ahtapotların her kolunda yaklaşık 240 vantuz vardır. Bu vantuzlar yalnızca objeleri kavramakla kalmaz, aynı zamanda tat alma ve dokunma duyularına da sahiptir. Kısaca, bir ahtapot çevresini “kollarıyla” hisseder.

5. Kamuflaj yetenekleri nasıl bu kadar gelişmiş?

Ahtapotlar, derilerindeki kromatofor adı verilen pigment hücreleri sayesinde ortama göre anlık renk ve desen değiştirebilir. Bu sayede hem avlanırken görünmez olabilir hem de avcılardan korunabilir.

6. Ahtapotlar çiftleşme sırasında tehlikede mi?

Bazı türlerde evet. Dişi ahtapotlar, çiftleşmeden sonra erkeği yeme eğilimi gösterebilir. Erkek ahtapotlar bu nedenle genellikle dişinin sağ tarafını tercih ederek yaklaşır. Bu davranış, evrimsel olarak geliştirilmiş bir korunma stratejisi olabilir.

7. Ahtapotlar kaç yıl yaşar?

Tüm bu olağanüstü yeteneklerine rağmen ahtapotlar oldukça kısa ömürlüdür. Çoğu tür, yalnızca 1 ila 3 yıl arasında yaşar. Kısa ömürleri, zekâlarıyla oluşturdukları kontrast nedeniyle hâlâ araştırma konusudur.

8. Kolunu kaybeden bir ahtapot ne yapar?

Evrimsel avantajlarından biri de bu. Bir ahtapot, kopan bir kolunu yeniden üretebilir. Yeni kol, sinir bağlantıları ve vantuzlarıyla birlikte tamamen eski halini alır.

9. Ahtapotlar nasıl evrimleşti ve kökeni nereye dayanıyor?

Ahtapotların kökeni 300 milyon yıl öncesine, yani dinozorların bile öncesine dayanıyor. Fosil bulgularına göre, bu canlılar milyonlarca yıl boyunca çok az değişime uğramış ve denizlerin en gizemli türlerinden biri olmuştur.

10. “Ahtapot” kelimesi nereden geliyor?

Ahtapot kelimesi, Yunanca “oktopous” yani “sekiz ayak” anlamından türemiştir. Bu etimolojik köken, onların karakteristik vücut yapısına doğrudan gönderme yapar.

Ahtapotların toplumsal algısı değişiyor

Öte yandan tarihte “canavar”, “iblis” ya da “deniz şeytanı” olarak gösterilen ahtapotlar, bugün artık duygusal ve bilişsel yetenekleriyle belgesellere ve bilimsel çalışmalara konu oluyor. 2012’de yayınlanan Cambridge Bilinç Bildirgesi ile birlikte ahtapotlar, bilinçli canlılar listesine dahil edildi.

📌 Editör Notu:

Eğer deniz canlılarına meraklıysanız, ahtapotların davranışlarını inceleyen “My Octopus Teacher” gibi belgeselleri veya Phoebe Waller-Bridge’in eğlenceli anlatımıyla sunulan “Octopus!” belgeselini mutlaka izlemelisiniz.

diyekonustu.com