TÜRKİYE’nin en köklü tarımsal kooperatiflerinden olan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) borç sarmalından çıkamıyor. Bina ve arsa satışları yoluyla nakit yaratmaya çalışan, borçları yüzünden gayrimenkulleri ipotek ettiren FİSKOBİRLİK, 1938’de Ulu Önder Atatürk’ün talimatıyla kurulmuştu. 160 bin üyesi olan 87 yıllık köklü kurum, bugün fındık üreticisine destek sağlamak bir yana kendi borç batağı içinde debeleniyor. FİSKOBİRLİK’in 2024 yılı mali bilançosundaki borçlar bu yıl katlandı.
Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, FİSKOBİRLİK’in 961 milyon lirası kredi borcu olmak üzere 2 milyar lirayı aşan borcu var. Kuruluş günlük 2.5 milyon TL faiz ödüyor. Borç neredeyse her geçen gün artıyor, en son açıklanan 2024 bilançosunun üzerine, 2025 bilanço dönemi olan Temmuz sonu yaklaştıkça da, FİSKOBİRLİK’in borç sarmalı merak uyandırıyor.
NE BULSALAR SATIYORLAR
Her yıl Ağustos’tan Temmuz’a faaliyetleri açıklanan FİSKOBİRLİK’in 31 Temmuz 2024 sonu itibariyle banka kredileri, tedarikçi borçları, vergi yükümlülükleri ve diğer kısa vadeli borçları toplamda 966 milyon 456 bin TL idi. Faaliyet kârı kağıt üzerinde, ortak dışı işlemlerle 242.5 milyon TL olarak gözüken FİSKOBİRLİK, ortak içi işlemlerle ve tahsili mümkün olmayan 468 milyon TL alacak sonrası Temmuz 2024 itibariyle 44.3 milyon TL zararda. 2025 bilançosunda bu zararın artacağı, borçların katlanacağı ifade ediliyor. Nurittin Karan, “Şu anda bütün gayrimenkullerine birebir ipotek karşılığında bankalardan kredi kullanılmış, mal varlığının tamamı kadar borcu var. Son yıllarda Tirebolu ve Fatsa ile Giresun’da genel müdürlüğün önü, entegre tesisinin önü, ne buluyorlarsa, hangisi öncelikle satılıyorsa onu satma derdine düşmüş bir yönetimle karşı karşıyayız” diye konuştu.
5 MİLYON TL HUZUR HAKKI
Yönetim koltuğunda AKP Sakarya Milletvekili Lütfi Bayraktar’ın oturduğu kurumun, sadece 11 kişilik yönetim kadrosunun yıllık maliyeti 14 milyon TL. Bu 14 milyon liranın 5 milyon 88 bin 637 TL’si ‘huzur hakkı’ adı altında yönetime ödeniyor. Ciddi borç kriziyle karşı karşıya olan kurumun yeni bilançosu öncesi kaygılar da büyüyor.
Milletvekili olması dezavantaj oldu
Fiskobirlik’in borç dikkat çeken Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan Fiskobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar’ın, kurumu kişisel emellerine alet ettiğini ileri sürdü. Karan, “Fiskobirlik’in kurtuluşu sadece gayrimenkul satışı ile çözülemez. Aslında Yönetim Kurulu Başkanının milletvekili olması kurum için bir avantaj olması lazım. Ama biz görüyoruz ki başkanın milletvekili olması kurum için bir dezavantaja dönüşmüş. Başkan sadece kurumu borçlandırmak için milletvekilliğini kullanıyor. Satışa çıkan Giresun’daki araziye, Giresun Üniversitesi takas yoluyla talip oldu. Bayraktar buna yanaşmıyor, çünkü acil para lazım” dedi.
Bayraktar, hem vekil hem de 17 yıldır başkan
FİSKOBİRLİK’in Yönetim Kurulu başkanlığını, AKP Sakarya Milletvekili Lütfi Bayraktar’ın yapması eleştiri konusu oldu. Başkan dahil 11 kişilik yönetim kadrosunun kuruma yıllık maliyeti 14 milyon TL. 2008 yılından bu yana FİSKOBİRLİK’in başkanlık koltuğunda oturan Bayraktar, kurumun birçok taşınmazını satışa çıkarmasıyla da tanınıyor. En son, Giresun’da Karadeniz Sahil Yolu’na sıfır konumdaki 7.5 dönümlük arazi satışa çıkarıldı.
