Dünya dün Türkiye saatiyle 20.46’da bu yıl Güneş’ten en uzak noktada konumlandı. Afel veya Günöte adı verilen bu konumda Dünya’nın hızı 3 bin 600 km azaldı. Kepler Kanunu’na göre gezegenler Güneş etrafındaki dönüş yörüngelerinde Güneş’e yaklaştıkça daha hızlı hareket ediyor. Dünya, Güneş’e en yakın olduğu günberi döneminde saatte 105 bin 444 kilometre hızla dönüyor. Bu nedenle Dünya’nın hızı en yavaş olduğu Günöte durumunda, Günberi durumuna göre 3 bin 600 km azalıyor. Günöte anında Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı 152 milyon km iken bu uzaklık Günberi konumunda 147 milyon km’ye düşüyor.
BU YIL GÜNEŞTEN EN UZAK NOKTADA OLACAK
Dünya TSİ 20.46’da bu yıl Güneş’ten en uzak noktada olacak. Buna Afel veya Günöte deniliyor. Dünya, Güneş etrafında dönerken elips şeklinde bir yörünge çiziyor. Ancak Güneş bu elipsin tam ortasında bulunmuyor. Günöteanında Dünya’nın Güneş’ten uzaklığı 152 milyon kilometre. Perihel ya da Günberi anında, yani Dünya elipsin diğer ucuna geldiğinde ise Güneş ile arasındaki mesafe 147 milyon kilometreye iniyor. Bu mesafenin artmış olması Dünya’nın hızını bir miktar yavaşlatıyor. Kepler Kanunu’na göre gezegenler Güneş etrafındaki dönüş yörüngelerinde Güneş’e yaklaştıkça daha hızlı hareket ediyor. Yani günöte noktasında Dünya saatte 105 bin 444 kilometre hızla hareket ediyor. Bu, günberi noktasındaki hızına kıyasla saatte 3600 kilometre yavaşlama anlamına geliyor.
SICAKLIK ARTIŞIYLA BİR İLGİSİ VAR MI?
Kuzey Yarımküre’de yaz aylarında yüksek hava sıcaklıkları ve orman yangınlarının Dünya’nın Güneş’e yaklaşması nedeniyle çıktığı düşünülür. Ancak durum bunun tam tersi. Dünya günöte sırasında ocak ayına göre yüzde 7 daha az güneş ışığı alıyor ancak bu durumun sıcaklık üzerinde bir etkisi yok. Zira, Dünya’nın yörüngesindeki değişimlerin mevsimler üzerinde bir etkisi bulunmuyor. Mevsimlerin oluşması, Güneş ışınlarının kuzey ve güney yarımküreye geliş açıları ve Dünya’nın Güneş etrafındaki yıllık hareketiyle belirleniyor. Mevsimlerin oluşmasını sağlayan açı ise Dünya’nın eksen eğikliğinden kaynaklanıyor. Dünya 23.5 derecelik bir eksen eğikliğine sahip. Yaz aylarında Kuzey Yarımküre, Güney Yarımküre’ye göre Güneş’e daha yakın bir konuma erişiyor.
GÜNEY YARIMKÜRE TERSİNİ YAŞIYOR
Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu gün Kuzey Yarımküre’de yaz mevsimine denk gelirken, Güney Yarımküre ise Güneş’e en yakın olduğu anda yaz mevsimini yaşıyor. Ancak bu durum Güney Yarımküre’nin daha fazla ısınmasına neden olmuyor. Güney Yarımküre’de Kuzey Yarımküre’ye göre daha fazla yer kaplayan okyanuslar fazla ısıyı emiyor. Ayrıca Dünya günberide daha hızlı döndüğü için Güney Yarımküre’de yaz ayı Kuzey Yarımküre’ye göre daha kısa geçiyor.
