Köy Enstitüleri nedir, ne zaman kuruldu, kim tarafından neden kapatıldı?

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

diyekonustu.com – Köy Enstitülerinin kuruluşunun 81’inci yılındayız. Köy Enstitüleri’yle ilgili pek çok soru merak ediliyor. Google’da en çok araştırılanlar arasında; Köy Enstitüleri ne zaman kim tarafından kapatıldı? Köy Enstitüleri kaç yıl eğitim veriyor? Köy Enstitüleri ne zaman kurulmuştur? Köy Enstitüleri neden kapatılmıştır? Köy Enstitüleri’nin kapanma nedeni nedir? Köy Enstitüleri kim tarafından kapatılmıştır. Köy Enstitüleri’nin kurulma amacı nedir? Köy Enstitüleri’nde ne yapılıyordu? Köy Enstitüleri ne zaman kim tarafından kapatıldı? Köy Enstitüleri kaç tane? Köy Enstitüleri dersleri nelerdir? Köy Enstitüleri nasıl bir eğitim anlayışı üzerine kurulmuştur? Köy Enstitüleri hangi felsefi akım? Köy Enstitüleri Eğitim kurumu olarak nasıl bir eğitim modeli uygulamıştır? Köy Enstitülerinin topluma katkıları nelerdir? Köy enstitülerinin Türk eğitim sistemi için önemi nedir? Köy Enstitüsü kaç yıllık? Türkiye Cumhuriyeti döneminde köye yönelik tam anlamıyla uygulamalı eğitimin yapıldığı kurum nedir? Köy Enstitüleri nedir? Köy enstitülerinin kurulmasına destek veren dönemin ilköğretim genel müdürü kimdir? Köy Enstitüleri hangi illerde kuruldu?" soruları öne çıkıyor.

İşte Türkiye’nin eğitim efsanesi Köy Enstitüleri ve tüm detayları…

Köy Enstitüleri kurulduğundan beri tartışıldı ve bu tartışma 80 yıl geçtiği hâlde zaman zaman alevlenerek sürdü. Kimine göre çağdaşlığı yakalamak için gerekliydi, kimine göre de “komün” hayatını teşvik ederek, ülkeye komünist rejimi getirmek için kurulmuştu.

Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda okuma yazma oranı yüzde 5’i geçmiyor ve nüfusun yüzde 80’i köylerde yaşıyordu. 1940 yılı itibariyle tarıma elverişli köylerde Köy Enstitüleri açıldı. 1960’ta Columbia Üniversitesi’nde "Türkiye’de Köy Enstitüleri" doktora tezini veren  Fay Kirby (1926-1990), Köy Enstitüleri için "Türk toplumunun çağdaş bir toplum durumuna getirilmesinde bir kaldıraç olarak kullanma yolunda, ta II. Mahmut döneminde başlamış olan deneylerin art arda gelen başarısızlıklarından elde edilen deneyimlerinden sonra bulunmuş olan çıkar yoldur." der.

Bununla beraber, Sovyetler benzeri bir yapılanmaya gidildiği iddiasıyla büyük tartışma başlatıldı.Dönemin Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel, kendisinden önce köy eğitimine yönelik başlatılmış çalışmaların yeterli olmadığını görerek, Türk milletine özgü yepyeni eğitim kuruluşları ile köy eğitimi sorununu çözmek diyekonustu.com üzere 17 Nisan 1940’da “ziraat işlerine elverişli bulunan yerlerde, köy öğretmeni ve köye yarayan diğer meslek erbabını yetiştirmek” amacıyla, “Köy Enstitüleri” kurulması tasarısını Meclis’e getirdi. Tasarı, Meclis’te hararetli tartışmalara sahne oldu, 148 red oyuna karşılık 278 oyla tasarı kabul edildi.

17 Nisan 1940’da Köy Enstitüleri Kanunu”nun kabul edilmesiyle, 1937-1940 yılları arasında kurulmuş olan, Eskişehir-Çifteler, İzmir-Kızılçullu, KırklareliKepirtepe, Kastamonu-Gölköy Köy Öğretmen Okulları, “Köy Enstitüsü” adını aldılar. 1940 yılından itibaren sırayla, 1940’da Adana-Haruniye-Düziçi, İzmit-AdapazarıArifiye, Antalya-Aksu, Balıkesir-Savaştepe, Isparta-Gönen, Kars-Cılavuz, MalatyaAkçadağ, Kayseri-Pazarören, Samsun-Ladik-Akpınar, Trabzon-Beşikdüzü, 1941’de Konya-İvriz, 1942’de Sivas-Yıldızeli, Erzurum-Pulur, 1944’de Aydın-Ortaklar, Diyarbakır-Ergani-Dicle, 1948’de Van-Ernis Köy Enstitüleri olmak üzere 21 Köy Enstitüsü kurulduÖğretim süreleri en az beş yıl olan Enstitülere, tam devreli köy ilkokullarını bitirmiş sağlıklı ve yetenekli köy çocukları seçilerek alındı.Köy Enstitüleri’nde eğitim görenler hem örgün eğitim aldı hem de tarım teknikleri konusunda bilgiler edindi. Böylece tarımda verimliliğin arttırılması planlandı. Köy Enstitüleri’nin kendisine ait tarlası, bağı, besi hayvanları, arı kovanları ve atölyeleri vardı. Köy Enstitüleri’nde verilen derslerin yarısı temel örgün eğitim diğer yarısı ise uygulamalı eğitim konularıydı.

Araştırmalara göre; Köy Enstitüleri sayesinde 1940 ve 1946 yılları arası 15 bin dönüm tarla tarıma elverişli hale getirildi ve bu tarlalarda üretime başlandı, 750 bin fidan dikildi, 1200 dönüm bağ oluşturuldu, 150 büyük çaplı inşaat, 60 işlik, 210 öğretmen evi, 36 ambar ve depo, 48 ahır ve samanlık, 100 km yol, 16 su deposu, 12 tarım deposu, 20 uygulama okulu ve 12 elektrik santrali yapıldı. Köy Enstitüleri, 1946 yılında Hasan Âli Yücel’in Millî Eğitim Bakanlığı görevinden ayrılmasına kadar işlev görmeye devam etti.Hasan Âli Yücel’den sonra MillÎ Eğitim Bakanı olan Reşat Şemsettin diyekonustu.com Sirer Köy Enstitüleri’ni Köy Öğretmen Okulları’na dönüştürdü.Marshall Yardımı için Köy Enstitülerinin kapatılması şartı sunuldu. İsmet İnönü, DP’ nin ilk kapatılma teklifini reddetti, ikincisini onayladı. 27 Ocak 1954’de kapatıldı.Köy Öğretmen Okulları da 27 Ocak 1954 tarihinde Demokrat Parti hükümeti tarafından kapatıldı. Köy Enstitüleri’nin kapatılması bazı Köy Enstitüsü müdürlerince bir tür karşı devrim olarak nitelendirildi. 

Köy Enstitüleri ne zaman kim tarafından kapatıldı?
Köy Enstitüsü uygulaması Hasan Âli Yücel’in 1946’da Milli Eğitim Bakanlığından ayrılmasına değin devam etmiştir. Hasan Âli Yücel’den sonra Milli Eğitim Bakanı Olan Reşat Şemsettin Sirer zamanında Köy Öğretmen Okullarına dönüştürülmüştür. Bu okullar da Demokrat Parti döneminde 27 Ocak 1954’te kapatılmıştır. 

Köy Enstitüleri kaç yıl eğitim veriyor?
Programa göre, ilkokulu bitiren çocuklar sınavla Köy Enstitülerine alınır ve karma eğitim uygulanır. Toplam beş yıl süren öğretim zamanının yarısı kültür derslerine, dörtte biri tarım dersleri ve çalışmalarına, dörtte biri de sanat ya da teknik derslere ve çalışmalara ayrılmıştır.

Köy Enstitüleri kaç tane?
Toplam 21 tane Köy Enstitüsü vardır.

Köy Enstitüleri dersleri nelerdir?
Köy enstitülerinde dersler hem teorik hem de uygulamalı olduğu için, yılın 11 ayı eğitim veren bir kurumdu. 1943 yılında oluşturulan eğitim programına göre dersler Genel Kültür, Ziraat ve Teknik olmak üzere üç kategoriye ayrılmaktaydı. Öğrenciler haftada 44 saat ders görüyorlardı.

Köy Enstitüleri nasıl bir eğitim anlayışı üzerine kurulmuştur?
Köy Enstitüleri ülkemizin eğitim sorunlarını çözmek amacıyla 1940-1954 yılları arasında hayata geçirilmiş büyük bir projeydi. Türkiye’ye özgü bu olağanüstü eğitim deneyinden faydalanılamamıştır [6]. Var olduğu süre boyunca Köy Enstitüleri’nde 1308 kadın ve 15.943 erkek, toplam 17.251 köy öğretmeni yetiştirilmiştir.

Köy Enstitüleri hangi felsefi akım?
Araştırma sonuçlarına göre Köy Enstitüleri, Cumhuriyetin kurucu ideolojisini ve kültürünü yayma ve savunma nitelikleriyle esasici ve daimici felsefelerinin özelliklerini göstermektedir.

Köy Enstitüleri Eğitim kurumu olarak nasıl bir eğitim modeli uygulamıştır?
Köy Enstitüleri Türkiye’ye özgün, Türk kültürünü içeren bir eğitim sistemidir. Farklı bir eğitimin, okulun olabileceğini gösteren bir çağdaşlaşma tasarımı ve Türkiye’nin 200 yıllık modernleşme hareketinin en önemli kazanımıdır.

Köy Enstitülerinin topluma katkıları nelerdir?
Köy Enstitülerinin Toplum Kalkınmasına Katkıları
Geniş halk kitlelerinin eğitim düzeyini yükseltmek, böylece cumhuriyet reformlarını yerleşmesi için gerekli koşulları yaratmak, halkın politik, ekonomik ve kültürel yaşama aktif olarak katılmasını sağlamak yapılması gereken yönelimlerden biriydi.

Köy enstitülerinin Türk eğitim sistemi için önemi nedir?
Köy enstitüleri, Türk Eğitim Tarihi içerisinde önemli bir yere sahip olmuştur. diyekonustu.com Köy enstitüleri kırsal bölgelerin eğitim ve kalkınma problemlerini çözmede etkin bir rol oynamıştır. Köyde görevlendirilen öğretmenler aracılığı ile eğitimde teorik bilginin yanında üretime dayalı pratik bilgiler de verilmiştir.

Köy Enstitüsü kaç yıllık?
Köy enstitüleri, 17 Nisan 1940 tarihinde kuruldu. Kuruluşunun üzerinden 80 yıl geçse de ezberciliği reddeden, özgür, aktif yurttaşlar yetiştirmeyi hedefleyen bu kurumlar günümüzde hâlâ hatırlanıyor. Sene 1946.

Türkiye Cumhuriyeti döneminde köye yönelik tam anlamıyla uygulamalı eğitimin yapıldığı kurum nedir?
Köy Enstitüleri nedir? Köy Enstitüleri 17 Nisan 1940 tarihli ve 3803 sayılı yasa ile ilkokullara öğretmen yetiştirilmesi amacıyla açılan okullara verilen addır. Köy Enstitüsü projesi bütünüyle Türkiye Cumhuriyeti’ne aittir ve dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından yönetilmiş bir programdır.

Köy enstitülerinin kurulmasına destek veren dönemin ilköğretim genel müdürü kimdir?
Köy Enstitüleri, ilkokul öğretmeni yetiştirmek üzere 17 Nisan 1940 tarihli ve 3803 sayılı yasa ile açılmış okullardır. Tamamen Türkiye’ye özgü olan bu eğitim projesini 28 Aralık 1938 tarihinde milli eğitim bakanı Hasan Ali YÜCEL olan bizzat yönetti.

Köy Enstitüleri hangi illerde kuruldu?

Ad/Bulunduğu İl

Kuruluş Tarihi

1946’ya Kadar Çalışan Müdürlerin Adı

Akçadağ / Malatya

1940

Şinasi Tamer, Şerif Tekben

Akpınar-Ladik/ Samsun

1940

Nurettin Biriz, Enver Kartekin

Aksu / Antalya

1940

Talat Ersoy, Halil Öztürk

Arifiye / Sakarya

1940

Süleyman Edip Balkır

Beşikdüzü / Trabzon

1940

Hürrem Arman, Osman Ülküman

Cılavuz / Kars

1940

Halit Ağanoğlu

Çifteler / Eskişehir

1937

Remzi Özyürek, M. Rauf İnan, Osman Ülkümen

Dicle / Diyarbakır

1944

Nazif Evren

Düziçi / Adana

1940

Lütfi Dağlar

Erciş / Van

1948

İbrahim Oymak

Gölköy / Kastamonu

1939

Ali Doğan Toran

Gönen / Isparta

1940

Ömer Uzgil

Hasanoğlan / Ankara

1941

Lütfi Engin, Hürrem Arman, M. Rauf İnan

İvriz / Konya

1941

Recep Gürel, İ. Safa Güner

Kepirtepe / Kırklareli

1938

Nejat İdil, İhsan Kalabay

Kızılçullu / İzmir

1937

Emin Soysal, Hamdi Akman, Talat Ersoy

Ortaklar / Aydın

1944

Hayri Çakaloz

Pamukpınar / Sivas

1941

Şinasi Tamer

Pazarören / Kayseri

1940

Sabri Kolçak, Şevket Gedikoğlu

Pulur / Erzurum

1942

Ahmet Korkut, Aydın Arıkök

Savaştepe / Balıkesir

1940

Sıtkı Akkay

Köy Enstitüleri nedir, ne zaman kuruldu, kim tarafından neden kapatıldı?

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bizi takip edin.